ANEGDOTY O SIENKIEWICZU

 

• Gdyby pod koniec XIX wieku sporządzono listę najbardziej przystojnych facetów Polski, kobiety bez wątpienia na pierwszym miejscu umieściłyby Henryka Sienkiewicza. Wyglądał jak skrzyżowanie George”a  Clooneya z Seanem Connery.

 

• Sienkiewicza przez całe życie męczył kompleks związany z niskim wzrostem, dziecinnym wyglądem i brakiem krzepy fizycznej. Właśnie z tego powodu w 1863 r. naszego Patrona nie przyjęto do oddziału powstańców. Odprawiono go zwięzłym stwierdzeniem: „Dzieci nam tutaj nie potrzeba”. Te skrywane cierpienia kazały mu niepokaźnego pana Michała Wołodyjowskiego (jednego z bohaterów Trylogii) uczynić najlepszym szermierzem Rzeczpospolitej.

 

• Młodość Henryka Sienkiewicza nie była wolna od przeciwności losu. Pisarz bardzo często głodował. Zdarzało się, że Pan Henryk nie jadał nic przez dwa dni, a i trzeciego dnia pozostawał bez obiadu.

 

• Jeszcze przed ukończeniem gimnazjum-z czym, trzeba przyznać niezbyt się śpieszył-Sienkiewicz musiał zarabiać na siebie, nie licząc na jakąkolwiek pomoc z domu. Rodzice jego byli wprost mistrzami życiowej nieporadności. Na szczęście Henrykowi nie zabrakło talentu, uporu i dumy. Uporu trzeba było najwięcej. Żyjąc z korepetycji, a potem z głodowej dziennikarskiej pensji, niełatwo się było przeciwstawić rozsądnym namowom matki, która chciała, by syn skończył medycynę i zdobył w ten sposób dobry, pewny i szanowany zawód. „Kraszewskim przecież nie będziesz- tłumaczyła-i z pisania nie wyżyjesz”. Dobrze, że Sienkiewicz nie posłuchał matki.

 

• Latem 1880 roku Henryk Sienkiewicz napisał nowelę pod tytułem „Niewola tatarska”. Nie wzbudziła ona zachwytu czytelników, a czołowy ówczesny krytyk literacki Piotr Chmielowski orzekł w recenzji: „Twórczość historyczna jest dla Sienkiewicza zamknięta”. A przecież dopiero potem nasz Patron napisał najlepsze powieści historyczne: „Ogniem i mieczem”, „Potop”, „Pana Wołodyjowskiego”, „Krzyżaków” i „Na polu chwały”.

 

• Powieść „Krzyżacy” powstawała aż w pięciu krajach (między innymi w Warszawie i Zakopanem), w Austrii, Francji, Szwajcarii i we Włoszech.

 

• Przed napisaniem „Krzyżaków” Henryk Sienkiewicz długo poznawał gwarę góralską, której elementy wykorzystał w stylizowanym języku postaci tej powieści…

 

•  W przypływie dobrego humoru Sienkiewicz zwrócił się do historyka biografistyk:- Chce pan, ażebym panu zrobił przyjemność? Opowiem, kiedy pierwszy raz się zakochałem. A na to historyk:- Nie, nie , nie jestem wcale ciekawy, kiedy pan się pierwszy raz zakochał, to ja to dopiero odkryję.

 

• Kazimierz Stetkiewicz, teść Henryka Sienkiewicza, był postacią niezmiernie malowniczą, człowiekiem nie stroniącym od rozkoszy dobrego stołu. Pewnego razu przyniósł do domu kieliszek potrójnej wielkości. Na pytanie rodziny, co z tym kieliszkiem zamierza zrobić, odrzekł poważnie, iż lekarz pozwolił mu wypić jeden kieliszek wina przed obiadem, ale nie określił jakiej wielkości ma być ten kieliszek, więc on taki właśnie uznał za odpowiedni.

 

• Autor „W pustyni i w puszczy” był namiętnym podróżnikiem. Z Afryki przywiózł słynne swe „Listy”. Otóż pewnego dnia wybrał się na południowy kontynent-z Zakopanego. Kolej dochodziła wtedy do Chabówki (koło Krakowa). Spod Tatr trzeba było dojechać do tej stacji góralska furka, niemiłosiernie trzęsącą na „kocich łbach”. Wobec tego Sienkiewicz napisał w kartce : „Najtrudniejsza część drogi z Zakopanego do Afryki jest już poza mną”.

 

• W trakcie pisania „W pustyni i w puszczy” pisarz przechodził jedną z wielu „kuracji mlecznych” polegających na piciu prawie wyłącznie mleka, przez co był zdekoncentrowany i pisanie szło mu dużo wolniej.

 

• W czasie pobytu w Stanach Zjednoczonych Henryk Sienkiewicz bardzo interesował się kultura i życiem Indian, uczył się ich sposobu myślenia, poznawał obce Europejczykom umiejętności, np. polowanie z użyciem lasso i ujeżdżanie mustangów.

 

• Sienkiewicz miewał okresy zupełnej bezsenności. O zdrowie niby dbał aż za bardzo, jednocześnie robił wszystko (z pomocą lekarzy…), żeby je stracić. Prawie każdy jego list, obojętnie z jakiego okresu życia i do kogo pisany, zawierał wiadomości na temat bólów gardła, głowy i tym podobnych dolegliwości. Metody leczenia polegające między innymi na stosowaniu tak zwanych „biczów wodnych”, przeplatane ciągłym tłuczeniem się tam i z powrotem w wagonach kolejowych, mogłyby powalić z nóg nosorożca. A Sienkiewicz mimo to żył i działał.

 

• Oblęgorek-niewielki, ale bardzo pięknie położony majątek ziemski niedaleko Kielc, który pisarz otrzymał w 1900 roku w prezencie ze składek całego narodu, okazał się „workiem bez dna”. Nie tylko nic nie przynosił, lecz ciągle trzeba było do niego dokładać: a to do reperacji domu, a to spłacać dług hipoteczny, z którym , żeby było zabawniej został ofiarowany… . po roku 1905, to jest po otrzymanie nagrody nobla, Sienkiewicz mógł już sobie na to pozwolić, bo jak stwierdził: „Nie ja jadam dochody Oblęgorka, ale on je moje”.

 

• W 1900 roku obchodzono w całym kraju niezmiernie uroczyście jubileusz pracy pisarskiej Henryka Sienkiewicza. Uroczystości jubileuszowe przeciągnęły się na pierwsze miesiące roku 1901, krzyżując się w prasie z wiadomościami o wojnie w Chinach. Udręczony hołdami i pochwałami pisarz powiedział pewnego dnia do któregoś z przyjaciół:- „Wiadomości o Chinach i Sienkiewiczu mam już serdecznie dosyć!”

 

• W dniu jubileuszu dwudziestopięciolecia pracy Sienkiewiczowi wręczono żartobliwie przykazania, które ułożyli dla pisarza przyjaciele: „Jam jest Henryk Sienkiewicz. Wielka Wielkość Moja, którym Cię wywiódł na pole sławy wszechświatowej.”

1. Nie będziesz miał Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego i innych nade mnie.
2. Nie będziesz używał wielkiego Imienia mego nadaremno.
3. Pamiętaj, abyś Dzień Jubileuszu Mego uroczyście święcił.
4. Czcij Skrzetuskiego, Zagłobę, Wołodyjowskiego i Baśkę Jego, a Mnie nade wszystko.
5. Nie śmiej kpić z utworów Moich.
6. Nie używaj dzieł Moich na podpałkę.
7. Nie popularyzuj dzieł Moich bez dodatkowej opłaty na ręce Moje.
8. Nie fałszuj myśli Mojej.
9. Nie pożądaj Oblęgorka, gdyż narodowym darem jest!
10. Będziesz miłował każdego literata w miarę możliwości i chęci osobistej, a Mnie bez żadnych zastrzeżeń.